Prawdy i mity o anestezji psów

- Chirurgia -

Spis treści

…czyli kilka słów o znieczuleniu ogólnym naszych pupili, które wcale nie musi wydawać się strrraszne, jeśli uświadomimy sobie pewne aspekty : )

 

PRAWDY

Każde zwierzę przed znieczuleniem ogólnym musi zostać poddane bezwzględnej głodówce

  • Jest to bardzo ważne!

  • Leki anestetyczne powodują zwiotczenie mięśni przewodu pokarmowego, treść pokarmowa zalegająca w żołądku może zatem ulewać się i trafić do dróg oddechowych, czyli mówiąc obrazowo spowodować „zalanie płuc”- a w konsekwencji upośledzenie ich wymiany gazowej i ciężkie zapalenie.

  • Niektóre leki wywołują wymioty -> tu podobnie może dojść do zachłyśnięcia

  • Głodówka przed znieczuleniem powinna trwać: u dużych i średnich psów - 12 h, psy małe i koty- 8h, pacjenci pediatryczni - poniżej 2 h lub nawet wcale (u tych pacjentów może rozwinąć się zagrażająca życiu hipoglikemia). Wodę odstawiamy na 3h przed narkozą.

 

Przed każdym znieczuleniem ogólnym zwierzę powinno zostać poddane badaniu klinicznemu oraz badaniu krwi

  • Badanie kliniczne to najprostszy sposób oceny kondycji zwierzęcia pozwalające na wstępną kwalifikację pacjenta do znieczulenia. Lekarz ocenia parametry takie jak błony śluzowe, stan nawodnienia, temperaturę ciała, osłuchuje serce oraz górne i dolne drogi oddechowe, palpacyjnie ocenia narządy jamy brzusznej. To proste badanie pozwala lekarzowi wykryć ewentualne nieprawidłowości, które mogłyby przyczynić się do wystąpienia powikłań podczas lub po znieczuleniu

  • Badanie krwi to kolejny ważny krok w przygotowaniu pacjenta do znieczulenia. Do jednych z ważniejszych dla anestezjologa parametrów należą próby wątrobowe oraz nerkowe, które informują o wydolności obu tych narządów, a konkretniej o tym, czy organizm poradzi sobie ze zmetabolizowaniem leków anestetycznych. Ważny wskaźnik z anestezjologicznego punktu widzenia stanowią także krwinki czerwone - obniżona ich ilość we krwi świadczy zwykle o anemii, a przez to zmniejszonej dostawie tlenu do tkanek. Dla anestezjologa to sygnał, iż dużą uwagę poświęcić należy tlenoterapii pacjenta, wie także jakich ewentualnych „utrudnień” może spodziewać się podczas zabiegu

  • Krew warto badać nawet przed drobnymi zabiegami chirurgicznymi, gdyż każda nieprawidłowość w obrazie krwi nawet przy krótko trwającej kastracji może przyczynić się do powikłań.

Przed znieczuleniem warto wykonać badanie kardiologiczne – echo serca i EKG

  • Badanie kardiologiczne powinno zostać przeprowadzone u pacjentów starszych, u pacjentów u których podczas badania klinicznego lekarz stwierdził nieprawidłowość osłuchową nad sercem oraz pacjentów ras predysponowanych do chorób kardiologicznych m.in. koty rasy Maine Coon - predylekcja do kardiomiopatii przerostowej, psy rasy Cavalier King Charles Spaniel – niedomykalność zastawki dwudzielnej, psy ras dużych i olbrzymich- Boksery, Nowofunlandy, Golden Retriever, Dobermany – kardiomiopatia rozstrzeniowa

  • Pamiętajmy, że „chore” serce nie zawsze dyskwalifikuje pacjenta ze znieczulenia, pozwala natomiast na dobór właściwej jego metody.

 

Zwierzęta, a mowa tu przede wszystkim o kotach- NIE ZAMYKAJĄ OCZU PODCZAS ZNIECZULENIA

  • Aby nie doszło do wysuszenia gałki ocznej, a także urazów rogówki, do oczu nakłada się specjalny żel nawilżający

 

Narkoza wziewna to aktualnie najbezpieczniejsza metoda znieczulenia ogólnego u psów i kotów

  • Zdecydowanie tak!

  • Ten typ narkozy polega na podłączeniu pacjenta za pomocą rurki intubacyjnej umieszczonej w drogach oddechowych do aparatu zaopatrującego układ oddechowy pacjenta w gaz anestetyczny (wywołujący sen) oraz tlen. Aparat pozwala na ciągłą ocenę stężenia tlenu i dwutlenku węgla w organizmie pacjenta, co zapobiega groźnemu w skutkach niedotlenieniu!

  • Do tego gaz anestetyczny (w weterynarii najczęściej stosowanym jest izofluran) nie kumuluje się w organizmie pacjenta jak większość anestetyków podawanych dożylnie. Można wyobrazić tu sobie nadmuchiwanie balonika -> tyle, ile powietrza wdmuchamy do balonika (płuca pacjenta), tyle z niego ucieknie podczas ściśnięcia (wydech pacjenta).

  • Odłączenie pacjenta od aparatu pozwala na wybudzenie z narkozy w krótkim czasie.

Po znieczuleniu pacjenci mogą zachowywać się „dziwnie”

  • Leki znieczulające mają szereg działań niepożądanych, które mogą utrzymywać się nawet do kilku/kilkunastu godzin po wybudzeniu ze znieczulenia

  • Nie należy popadać w panikę jeśli zwierzę po znieczuleniu - zwymiotuje, odda bezwiednie kał lub mocz, będzie poruszać się chwiejnym chodem, będzie ospałe lub wręcz pobudzone. Są to typowe reakcje organizmu na podaną narkozę.

  • Zdarza się, że zwierzęta po powrocie z zabiegu do domu , siedząc w jednym miejscu, wpatrują się w jeden punkt jak zahipnotyzowane, lub też dziwnie się rozglądają. No cóż… psy i koty także miewają omamy wzrokowe  pojawiające się zazwyczaj po lekach opioidowych stosowanych do znieczulenia.

 

 

MITY

Znieczulenie ogólne zwierząt jest zawsze w 100% bezpieczne

  • Każde znieczulenie niesie ze sobą pewne ryzyko. Leki anestetyczne często niekorzystnie wpływają na układ sercowo-naczyniowy oraz oddechowy, obciążają narządy biorące udział w metabolizmie tych leków.

  • Aby znacząco zminimalizować ryzyko znieczulenia oraz uniknąć powikłań każdy pacjent musi zostać przebadany przez lekarza weterynarii. Bardzo ważne, aby u każdego zwierzęcia zostało wykonane przynajmniej podstawowe badanie krwi oraz jeśli istnieje wskazanie - badanie kardiologiczne.

  • Na podstawie aktualnych wyników badań, a także parametrów t.j. wiek, choroby przewlekłe czy rodzaj przyjmowanych na stałe leków, anestezjolog ustala najbezpieczniejszy z możliwych protokół znieczulenia indywidualnie dobrany dla każdego pacjenta.

 

Podczas znieczulenia zwierzęta odczuwają ból

  • Zdecydowanie NIE!

  • Znieczulenie – z greckiego „anestezja”, czyli dosłownie „bez zmysłu” oznacza stan wyłączenia 4 czynności ustroju:

1) zniesienie świadomości (sen albo hipnoza),

2) zniesienie odruchów,

3 )zwiotczenie mięśni,

4) ZNIESIENIE BÓLU

Jeżeli któraś z tych komponent nie jest zapewniona, nie można mówić o anestezji…

  • Do śródoperacyjnego zniesienia bólu anestezjolog stosuje silne leki z grupy opioidów podawane dożylnie, działanie przeciwbólowe uzupełniają również leki zapewniające sen. Poza „ogólnym„ podawaniem anestetyków przeciwbólowych w weterynarii stosuje się również szereg znieczuleń miejscowych, m.in. znieczulenie zewnątrzoponowe podawane przy zabiegach dotyczących kończyn tylnych, czy też bolesnych zabiegów na jamie brzusznej i jamie miednicy .

 

Każdy pacjent jest znieczulany tak samo, z użyciem tych samych leków anestetycznych

  • Znieczulenie jest dobierane INDYWIDUALNIE dla każdego pacjenta

  • Innego znieczulenia wymaga pacjent pediatryczny i pacjent geriatryczny

  • Leki które doskonale sprawdzają się u zwierząt kardiologicznych mogą stanowić poważne zagrożenie dla życia u pacjentów neurologicznych np. z padaczką/guzami mózgu

  • Znieczulenie zawsze powinien dobierać anestezjolog, kierując się wieloma czynnikami - wiekiem pacjenta, obecnością współistniejących chorób układowych, lekami przyjmowanymi na stałe, aktualnymi badaniami krwi oraz serca.

 

Absolutnie nie można znieczulać zwierząt starych i schorowanych

  • Anestezjolog potrafi dobrać właściwy schemat znieczulenia u każdego pacjenta, w tym także geriatrycznego z chorobami układowymi

  • Oczywiście, pacjent ten wymaga szerszej diagnostyki, wykonania większej ilości badań dodatkowych, czasem wdrożenia przed znieczuleniem dodatkowych leków np. poprawiających pracę serca.

  • Ryzyko jakie niesie ze sobą znieczulenie i możliwość powikłań jest zasadniczo większa niż u pacjenta zdrowego i młodego, dlatego ważne jest zawsze ustalenie priorytetów wspólnie z lekarzem, ocena tego czy zabieg w znieczuleniu ogólnym ma istotne znaczenie dla zdrowia i życia pacjenta.

 

Tuż po wybudzeniu pacjenta z narkozy można podawać pokarm i wodę do picia w dużych ilościach ze względu na długi okres głodzenia przed znieczuleniem

  • Po wybudzeniu pacjenta podawanie jakichkolwiek pokarmów jest bezwzględnie przeciwwskazane!

  • Istnieje ryzyko zachłyśnięcia pokarmem spowodowane zwiotczeniem mięśni przełyku po anestezji!

  • W przypadku psów najlepiej kontynuować głodówkę do następnego dnia, u kotów zaleca się wprowadzenie pokarmu po ok. 6 h od wybudzenia ze względu na specyfikę gatunku -> u niejedzących kotów rozwija się proces stłuszczenia wątroby.

 

Narkoza spowoduje długotrwałe zmiany w zachowaniu u mojego zwierzęcia

  • Absolutny mit!

  • Leki anestetyczne nie wywierają trwałego wpływu na zachowanie zwierząt

  • Zwierzęta nie robią się ani bardziej agresywne, mniej towarzyskie czy bardziej lękliwe

  • Ospałość czy zaburzenia równowagi to zaburzenia przejściowe, ustępujące całkowicie po metabolizowaniu i wydaleniu przez organizm leków anestetycznych.

<< wstecz
szukaj