Kompletny przewodnik dla Opiekunów – koncepcja zabiegu, przygotowanie, rekonwalescencja, efekty i alternatywy
Vet4Pet Klinika Weterynaryjna, Warszawa
Więzadło krzyżowe doczaszkowe (CCL;) stabilizuje ruch kości udowej względem piszczeli w stawie kolanowym . Jego uszkodzenie to jedna z najczęstszych przyczyn kulawizny i bólu kończyny miednicznej u psów. Bez leczenia prowadzi do niestabilności, uszkodzeń łąkotki i przyspieszonej choroby zwyrodnieniowej stawu (OA). Objawy to m.in. kulawizna, niechęć do biegania/skakania, „zadzieranie” łapy, ból przy zginaniu/rozciąganiu kolana. Zabieg chirurgiczny jest standardem, bo samonaprawa więzadła w praktyce nie zachodzi, a przewlekła niestabilność pogłębia zmiany zwyrodnieniowe. (American College of Veterinary Surgeons)
TightRope® to nowoczesna poza-stawowa (zewnątrz torebkowa - czyli implant jest umieszczony na zewnętrznej stronie torebki stawowej) technika stabilizacji kolana po zerwaniu CCL. Zamiast wszczepiać płytę i zmieniać biomechanikę kości (jak w TPLO/TTA), lub odtwarzać więzadło krzyżowe z tkanek własnych jak u ludzi, stabilizuje staw syntetycznym „więzadłem” (płaska, bardzo wytrzymała taśma TightRope®) przeprowadzonym przez drobne, precyzyjnie nawiercone kanały w kości udowej i piszczeli i zakotwiczonym tytanowymi „guzikami” po obu stronach. Uzyskana w ten sposób stabilizacja kość-kość odtwarza funkcję uszkodzonego więzadła i pozwala tkankom okołostawowym się przebudować. Rozwiązanie jest mało inwazyjne (skórne nacięcia są mniejsze niż w osteotomiach dynamizacyjnych) i umożliwia bardzo równomierne, trwałe napięcie układu dzięki płaskiej taśmie o wysokiej odporności na rozciąganie. (Arthrex Vet Systems)
Wybór metody zależy od masy ciała, wieku, predyspozycji anatomicznych, poziomu aktywności, towarzyszących problemów (np. rzepki, biodra), czasu trwania kulawizny i oczekiwań opiekuna. TightRope® można rozważyć u kotów i psów ras małych i miniaturowych. Zwłaszcza gdy TPLO nie jest optymalne (np. specyficzna anatomia). Ostateczna kwalifikacja następuje po badaniu ortopedycznym i konsultacji z ortopedą
W porównaniu z innymi metodami zewnątrztorebkowymi TightRope wyróżnia się wyjątkowo wytrzymałym materiałem implantu oraz wysoką precyzją i prostotą jego zakładania, co istotnie skraca czas trwania znieczulenia
Przy prawidłowej kwalifikacji i rehabilitacji większość psów wraca do spacerów po 6–8 tygodniach, do pełniejszej aktywności po 3–4 miesiącach; proces przebudowy tkanek i adaptacji trwa nawet do 6–9 miesięcy.
U kotów rekonwalescencja bywa szybsza (niższa masa ciała), ale dobór techniki i obostrzeń ruchowych trzeba dopasować indywidualnie.
Poniżej ogólny szkielet (szczegóły zawsze indywidualizujemy):
Tydzień 0–2
Opatrunek suchy i czysty zmieniany raz dziennie
Ścisłe ograniczenie ruchu: toaleta na smyczy (krótkie wyjścia 3–5 min), brak schodów/skakania, brak zabaw z innymi psami.
Leki przeciwbólowe/przeciwzapalne według karty wypisu. Kontrola rany wedle zaleceń pozabiegowych
Tydzień 2–6
Powolne wydłużanie spacerów do 10–15 min, 3–4× dziennie.
Ćwiczenia propriocepcji (proste, na miękkim podłożu), , masaż.
Jeśli możliwe: hydroterapia na bieżni wodnej – doskonała do bezpiecznego budowania mięśni.
Tydzień 6–12
Stopniowe przejście do 20–30-min spacerów, lekkie podbiegi w linii prostej.
Delikatne ćwiczenia siłowe (stanie na trzech kończynach z asekuracją,).
Kontrola postępów u ortopedy– korekta planu, jeśli trzeba.
Po 12 tygodniu
Powrót do zwykłej aktywności pod kontrolą – bez gwałtownych zwrotów do czasu pełnego odbudowania mięśni.
Lepsze 3 tygodnie za wolno niż 3 dni za szybko. Pośpiech to najczęstszy powód nawrotu kulawizny.
Umów wizytę
Michał Nowicki